Δωρεάν
Προληπτικός
Έλεγχος
Μετά τον έλεγχο ακολουθεί μια συνοπτική ανάλυση των αποτελεσμάτων, συμβουλές και προτάσεις.
Ιδέες για να βοηθήσουμε στην κατανόηση των χρονικών εννοιών (τώρα, μετά, πριν, στην αρχή, στο τέλος…).
Κατανόηση χώρο-χρονικών εννοιών.
Το πρώτο σημαντικό βήμα, είναι να αξιολογήσουμε αν το παιδί κατανοεί τις έννοιες «πρώτο – πρώτα», «μετά», «στη συνέχεια», «τελευταίο» κ.α. Αφού λοιπόν εκπαιδευτεί και κατανοήσει αυτές τις χώρο-χρονικές έννοιες, τότε περνάμε σε ιστορίες χρονικής αλληλουχίας.
Χρήση απλών ιστοριών αλληλουχίας.
Θα είναι καλό αρχικά να δουλέψουμε ιστορίες που ήδη γνωρίζουν και είναι δημοφιλείς στα παιδιά και να «σπάσουμε» την κάθε ιστορία σε τρία μέρη, δηλαδή «πρώτο», «επόμενο» και «τελευταίο». Για παράδειγμα, το κλασικό παραμύθι τα τρία γουρουνάκια, μπορεί εύκολα να χωριστεί σε 3 μέρη:
[unordered_list style=”tick”]- 1ο Τα τρία γουρουνάκια μετακινούνται μακριά από τη μητέρα τους.
- 2ο Τα τρία γουρουνάκια δημιούργησαν δικά τους σπίτια από άχυρα, ξύλα και τούβλα.
- 3ο Στο τέλος ο κακός λύκος επιχειρεί να καταστρέψει τα σπίτια των γουρουνιών.
Μπορούμε όμως να αναλύσουμε ακόμη περισσότερο την ιστορία, όταν τα παιδιά δυσκολεύονται να κατανοήσουν την έννοια της αλληλουχίας. Για παράδειγμα:
[unordered_list style=”tick”]- Πρώτον, τα γουρουνάκια μετακινούνται μακριά από τη μητέρα τους.
- Στη συνέχεια, το πρώτο γουρουνάκι χτίζει το σπίτι του από άχυρο.
- Στη συνέχεια, το δεύτερο γουρουνάκι χτίζει το σπίτι του από το ξύλο.
- Στη συνέχεια, το τρίτο γουρουνάκι χτίζει το σπίτι του από τούβλα.
- Στη συνέχεια, ο κακός λύκος προσπαθεί να χαλάσει το σπίτι που είναι φτιαγμένο από άχυρο και τα καταφέρνει.
- Στη συνέχεια, ο κακός λύκος προσπαθεί να χαλάσει το σπίτι που είναι φτιαγμένο από ξύλο και τα καταφέρνει.
- Τέλος, ο λύκος προσπαθεί να φυσήξει και να χαλάσει το σπίτι που είναι από τούβλα, αλλά δεν μπορεί.
Χρήση ψηφιακής βιντεοκάμερας και φωτογραφικής μηχανής.
Τα βίντεο και οι φωτογραφίες δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να εντοπίσουν τη διαδοχή των γεγονότων. Φωτογραφίστε το παιδί σας στις καθημερινές του δραστηριότητες (π.χ. να πηγαίνει σχολείο, να κάνει μπάνιο, να τρώει, να κοιμάται, να παίζει, να πλένεται κ.α.) ακόμα και τους χώρους των εξωτερικών του προγραμμάτων (π.χ. κολυμβητήριο, ποδόσφαιρο, μπαλέτο κ.α.). Προς το τέλος της ημέρας παίξτε μαζί με το παιδί με τις φωτογραφίες και τοποθετήστε τις με τη σειρά που συνέβησαν τα γεγονότα τη συγκεκριμένη ημέρα. (Π.χ. ξύπνησε, πλύθηκε, ντύθηκε, πήγε σχολείο, έφαγε φαγητό, κοιμήθηκε, πήγε στο κολυμβητήριο, έπαιξε, έκανε μπάνιο, κοιμήθηκε). Άλλη μία πρόταση είναι να δείξετε στο παιδί φωτογραφίες από την βρεφική του ηλικία μέχρι σήμερα.
Ανακατέψτε τις φωτογραφίες και ζητήστε από το παιδί να τις τοποθετήσει σε σωστή χρονική σειρά δίνοντας προσοχή στο μέγεθος του. Όσον αφορά τη χρήση της βιντεοκάμερας, αν έχετε βιντεοσκοπήσει το παιδί τους πρώτους μήνες της ζωής του, τη βάφτισή του, τα πρώτα του γενέθλια κ.τ.λ. τότε εύκολα μπορείτε να του εξηγήσετε τη χρονική σειρά που έγιναν αυτά τα γεγονότα, χρησιμοποιώντας πάντα τις χρονικές έννοιες «Στην αρχή ήσουν μικρός, -ή …», «Μετά μεγάλωσες λίγο και η νονά σου σε βάφτισε..», «Τώρα, είσαι 6 χρονών και…».
Διαδοχή μέρας και νύχτας.
Φτιάξτε καρτέλες με τον ήλιο που θα εκπροσωπεί την ημέρα και το φεγγάρι τη νύχτα. Συζητήστε με το παιδί για τη διαδοχή της ημέρας με τη νύχτα και το τι κάνουμε τα συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα (π.χ. το βράδυ: κάνουμε μπάνιο, βλέπουμε τηλεόραση, κοιμόμαστε κ.α. Το πρωί: ξυπνάμε, τρώμε πρωινό, ετοιμαζόμαστε για το σχολείο/τη δουλειά κ.α).
Μουσική.
Η μουσική βασίζεται σε μια σειρά από νότες και ήχους που κάνουν μαζί τραγούδια και μελωδίες. Πώς μπορεί βοηθήσει τα παιδιά ώστε να κατανοήσουν μέσα από αυτή το χρόνο; Μία ιδέα είναι να ακούσουμε πολλές φορές ένα τραγούδι μαζί με το παιδί. Στη συνέχεια, του ζητάμε να επαναλάβει το ρυθμό με παλαμάκια ή να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε αντικείμενο χτυπώντας το πάνω σε ένα τραπέζι με το ρυθμό του τραγουδιού. Συνεχίζουμε μέχρι να είναι σε θέση να επαναλάβει ολόκληρο το τραγούδι χωρίς να το ακούει.
Χορός.
Δείξτε τα βήματα χορού στο παιδί και αριθμήστε τα βήματα. Δείξτε πολλές φορές τα βήματα, μέχρι το παιδί να τα μάθει. Έπειτα ρωτήστε το, ποιο είναι το πρώτο βήμα, τι κάνω μετά, ποιο είναι το τελευταίο. Στο τέλος, χωρίς τη βοήθεια σας, ζητήστε από τα παιδιά να κάνουν τις δικές τους χορογραφίες χρησιμοποιώντας ακολουθίες των κινήσεων ή χορευτικά βήματα.
Κάρτες
Οι εικόνες προσφέρουν στα παιδιά ένα σαφή τρόπο για να δουν την αλληλουχία των γεγονότων. Κόψτε αρκετές διαδοχικές εικόνες από περιοδικά, από βιβλία με εικόνες, κόμικς ή από εφημερίδες, ανακατέψτε τις και δώστε τις στο παιδί. Βεβαιωθείτε ότι οι εικόνες έχουν προφανή σκοπό και μία σαφή πορεία. Τα μικρότερα παιδιά θα πρέπει να αρχίσουν με δύο εικόνες που εκπροσωπούν την αρχή και το τέλος / το πρώτο και το τελευταίο.
Όταν θα καταφέρει να βάζει σε σωστή χρονική σειρά τις 2 κάρτες, τότε συνεχίστε με τρεις, τέσσερις κλπ. εικόνες. (Για παράδειγμα, μια σειρά εικόνων μπορεί να περιλαμβάνει: «ένα βρώμικο σκυλί που χρειάζεται ένα μπάνιο», «μία μπανιέρα γεμάτη με νερό», «το σκυλί να πλένεται», και «τον σκύλο να είναι καθαρός»). Αφού τοποθετήσει τις εικόνες σε χρονική σειρά, θα πρέπει να αφηγηθεί την ιστορία. Αν οι εικόνες δεν είναι σε σωστή σειρά (για παράδειγμα έχει τοποθετήσει πρώτα την εικόνα του καθαρού σκύλου και μετά την εικόνα που ο σκύλος πλένεται), τότε δε διορθώνουμε αμέσως το παιδί, αλλά το βάζουμε να αφηγηθεί την ιστορία, ώστε να συνειδητοποιήσει από μόνο του, ότι δε θα υπάρχει νόημα σε αυτά που περιγράφει.
Παιχνίδια στην κουζίνα
Φτιάξτε μαζί με το παιδί ένα φλιτζάνι τσάι/σοκολάτα κ.λ.π. Ονομάστε ένα-ένα βήμα, καθώς φτιάχνετε το ρόφημα (π.χ. «πρώτα βάζω νερό στο μπρίκι/στο βραστήρα και το βράζω», «μετά βάζω το τσάι στο φλιτζάνι», «μετά …», «στο τέλος ανακατεύω το τσάι και το πίνω». Έπειτα, δώστε στο παιδί την εντολή να σας ονομάσει ένα-ένα τα βήματα που ακολουθήσατε για να το φτιάξετε. Στο τέλος, βάλτε το παιδί να εκτελέσει μόνο του τη συνταγή.
Πηγές:
Γκούμα Μ., «Μεθοδολογία του χρόνου στο νηπιαγωγείο», Σύγχρονο νηπιαγωγείο, 28 – 32.
Κρέτσου Α., «Διδακτική μεθοδολογία : Φύλλο εκτίμησης των νηπίων κατά την έναρξη της φοίτησης τους στο νηπιαγωγείο», », Σύγχρονο νηπιαγωγείο, 51 – 23.
Σαμσαρέλου Ε., «Οι χρονικές έννοιες στο Νηπιαγωγείο: μια πρόταση διδακτικής παρέμβασης με τη χρήση των ΤΠΕ», 1ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο «Ένταξη και Χρήση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία».
Μπονίδης Κ., «Η κατανόηση εννοιών και φράσεων χρόνου από παιδιά ηλικίας 8 – 11 ετών», Παιδαγωγική Επιθεώρηση 22, 173 – 213.
www.ehow.com
www.teachervision.fen.com
www.superduperinc.com
Δωρεάν Προληπτικός Έλεγχος
Μετά τον έλεγχο ακολουθεί μια συνοπτική ανάλυση των αποτελεσμάτων, συμβουλές και προτάσεις.
Ιδέες για να βοηθήσουμε στην κατανόηση των χρονικών εννοιών (τώρα, μετά, πριν, στην αρχή, στο τέλος…).
Κατανόηση χώρο-χρονικών εννοιών.
Το πρώτο σημαντικό βήμα, είναι να αξιολογήσουμε αν το παιδί κατανοεί τις έννοιες «πρώτο – πρώτα», «μετά», «στη συνέχεια», «τελευταίο» κ.α. Αφού λοιπόν εκπαιδευτεί και κατανοήσει αυτές τις χώρο-χρονικές έννοιες, τότε περνάμε σε ιστορίες χρονικής αλληλουχίας.
Χρήση απλών ιστοριών αλληλουχίας.
Θα είναι καλό αρχικά να δουλέψουμε ιστορίες που ήδη γνωρίζουν και είναι δημοφιλείς στα παιδιά και να «σπάσουμε» την κάθε ιστορία σε τρία μέρη, δηλαδή «πρώτο», «επόμενο» και «τελευταίο». Για παράδειγμα, το κλασικό παραμύθι τα τρία γουρουνάκια, μπορεί εύκολα να χωριστεί σε 3 μέρη:
[unordered_list style=”tick”]- 1ο Τα τρία γουρουνάκια μετακινούνται μακριά από τη μητέρα τους.
- 2ο Τα τρία γουρουνάκια δημιούργησαν δικά τους σπίτια από άχυρα, ξύλα και τούβλα.
- 3ο Στο τέλος ο κακός λύκος επιχειρεί να καταστρέψει τα σπίτια των γουρουνιών.
Μπορούμε όμως να αναλύσουμε ακόμη περισσότερο την ιστορία, όταν τα παιδιά δυσκολεύονται να κατανοήσουν την έννοια της αλληλουχίας. Για παράδειγμα:
[unordered_list style=”tick”]- Πρώτον, τα γουρουνάκια μετακινούνται μακριά από τη μητέρα τους.
- Στη συνέχεια, το πρώτο γουρουνάκι χτίζει το σπίτι του από άχυρο.
- Στη συνέχεια, το δεύτερο γουρουνάκι χτίζει το σπίτι του από το ξύλο.
- Στη συνέχεια, το τρίτο γουρουνάκι χτίζει το σπίτι του από τούβλα.
- Στη συνέχεια, ο κακός λύκος προσπαθεί να χαλάσει το σπίτι που είναι φτιαγμένο από άχυρο και τα καταφέρνει.
- Στη συνέχεια, ο κακός λύκος προσπαθεί να χαλάσει το σπίτι που είναι φτιαγμένο από ξύλο και τα καταφέρνει.
- Τέλος, ο λύκος προσπαθεί να φυσήξει και να χαλάσει το σπίτι που είναι από τούβλα, αλλά δεν μπορεί.
Χρήση ψηφιακής βιντεοκάμερας και φωτογραφικής μηχανής.
Τα βίντεο και οι φωτογραφίες δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να εντοπίσουν τη διαδοχή των γεγονότων. Φωτογραφίστε το παιδί σας στις καθημερινές του δραστηριότητες (π.χ. να πηγαίνει σχολείο, να κάνει μπάνιο, να τρώει, να κοιμάται, να παίζει, να πλένεται κ.α.) ακόμα και τους χώρους των εξωτερικών του προγραμμάτων (π.χ. κολυμβητήριο, ποδόσφαιρο, μπαλέτο κ.α.). Προς το τέλος της ημέρας παίξτε μαζί με το παιδί με τις φωτογραφίες και τοποθετήστε τις με τη σειρά που συνέβησαν τα γεγονότα τη συγκεκριμένη ημέρα. (Π.χ. ξύπνησε, πλύθηκε, ντύθηκε, πήγε σχολείο, έφαγε φαγητό, κοιμήθηκε, πήγε στο κολυμβητήριο, έπαιξε, έκανε μπάνιο, κοιμήθηκε). Άλλη μία πρόταση είναι να δείξετε στο παιδί φωτογραφίες από την βρεφική του ηλικία μέχρι σήμερα.
Ανακατέψτε τις φωτογραφίες και ζητήστε από το παιδί να τις τοποθετήσει σε σωστή χρονική σειρά δίνοντας προσοχή στο μέγεθος του. Όσον αφορά τη χρήση της βιντεοκάμερας, αν έχετε βιντεοσκοπήσει το παιδί τους πρώτους μήνες της ζωής του, τη βάφτισή του, τα πρώτα του γενέθλια κ.τ.λ. τότε εύκολα μπορείτε να του εξηγήσετε τη χρονική σειρά που έγιναν αυτά τα γεγονότα, χρησιμοποιώντας πάντα τις χρονικές έννοιες «Στην αρχή ήσουν μικρός, -ή …», «Μετά μεγάλωσες λίγο και η νονά σου σε βάφτισε..», «Τώρα, είσαι 6 χρονών και…».
Διαδοχή μέρας και νύχτας.
Φτιάξτε καρτέλες με τον ήλιο που θα εκπροσωπεί την ημέρα και το φεγγάρι τη νύχτα. Συζητήστε με το παιδί για τη διαδοχή της ημέρας με τη νύχτα και το τι κάνουμε τα συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα (π.χ. το βράδυ: κάνουμε μπάνιο, βλέπουμε τηλεόραση, κοιμόμαστε κ.α. Το πρωί: ξυπνάμε, τρώμε πρωινό, ετοιμαζόμαστε για το σχολείο/τη δουλειά κ.α).
Μουσική.
Η μουσική βασίζεται σε μια σειρά από νότες και ήχους που κάνουν μαζί τραγούδια και μελωδίες. Πώς μπορεί βοηθήσει τα παιδιά ώστε να κατανοήσουν μέσα από αυτή το χρόνο; Μία ιδέα είναι να ακούσουμε πολλές φορές ένα τραγούδι μαζί με το παιδί. Στη συνέχεια, του ζητάμε να επαναλάβει το ρυθμό με παλαμάκια ή να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε αντικείμενο χτυπώντας το πάνω σε ένα τραπέζι με το ρυθμό του τραγουδιού. Συνεχίζουμε μέχρι να είναι σε θέση να επαναλάβει ολόκληρο το τραγούδι χωρίς να το ακούει.
Χορός.
Δείξτε τα βήματα χορού στο παιδί και αριθμήστε τα βήματα. Δείξτε πολλές φορές τα βήματα, μέχρι το παιδί να τα μάθει. Έπειτα ρωτήστε το, ποιο είναι το πρώτο βήμα, τι κάνω μετά, ποιο είναι το τελευταίο. Στο τέλος, χωρίς τη βοήθεια σας, ζητήστε από τα παιδιά να κάνουν τις δικές τους χορογραφίες χρησιμοποιώντας ακολουθίες των κινήσεων ή χορευτικά βήματα.
Κάρτες
Οι εικόνες προσφέρουν στα παιδιά ένα σαφή τρόπο για να δουν την αλληλουχία των γεγονότων. Κόψτε αρκετές διαδοχικές εικόνες από περιοδικά, από βιβλία με εικόνες, κόμικς ή από εφημερίδες, ανακατέψτε τις και δώστε τις στο παιδί. Βεβαιωθείτε ότι οι εικόνες έχουν προφανή σκοπό και μία σαφή πορεία. Τα μικρότερα παιδιά θα πρέπει να αρχίσουν με δύο εικόνες που εκπροσωπούν την αρχή και το τέλος / το πρώτο και το τελευταίο.
Όταν θα καταφέρει να βάζει σε σωστή χρονική σειρά τις 2 κάρτες, τότε συνεχίστε με τρεις, τέσσερις κλπ. εικόνες. (Για παράδειγμα, μια σειρά εικόνων μπορεί να περιλαμβάνει: «ένα βρώμικο σκυλί που χρειάζεται ένα μπάνιο», «μία μπανιέρα γεμάτη με νερό», «το σκυλί να πλένεται», και «τον σκύλο να είναι καθαρός»). Αφού τοποθετήσει τις εικόνες σε χρονική σειρά, θα πρέπει να αφηγηθεί την ιστορία. Αν οι εικόνες δεν είναι σε σωστή σειρά (για παράδειγμα έχει τοποθετήσει πρώτα την εικόνα του καθαρού σκύλου και μετά την εικόνα που ο σκύλος πλένεται), τότε δε διορθώνουμε αμέσως το παιδί, αλλά το βάζουμε να αφηγηθεί την ιστορία, ώστε να συνειδητοποιήσει από μόνο του, ότι δε θα υπάρχει νόημα σε αυτά που περιγράφει.
Παιχνίδια στην κουζίνα
Φτιάξτε μαζί με το παιδί ένα φλιτζάνι τσάι/σοκολάτα κ.λ.π. Ονομάστε ένα-ένα βήμα, καθώς φτιάχνετε το ρόφημα (π.χ. «πρώτα βάζω νερό στο μπρίκι/στο βραστήρα και το βράζω», «μετά βάζω το τσάι στο φλιτζάνι», «μετά …», «στο τέλος ανακατεύω το τσάι και το πίνω». Έπειτα, δώστε στο παιδί την εντολή να σας ονομάσει ένα-ένα τα βήματα που ακολουθήσατε για να το φτιάξετε. Στο τέλος, βάλτε το παιδί να εκτελέσει μόνο του τη συνταγή.
Πηγές:
Γκούμα Μ., «Μεθοδολογία του χρόνου στο νηπιαγωγείο», Σύγχρονο νηπιαγωγείο, 28 – 32.
Κρέτσου Α., «Διδακτική μεθοδολογία : Φύλλο εκτίμησης των νηπίων κατά την έναρξη της φοίτησης τους στο νηπιαγωγείο», », Σύγχρονο νηπιαγωγείο, 51 – 23.
Σαμσαρέλου Ε., «Οι χρονικές έννοιες στο Νηπιαγωγείο: μια πρόταση διδακτικής παρέμβασης με τη χρήση των ΤΠΕ», 1ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο «Ένταξη και Χρήση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία».
Μπονίδης Κ., «Η κατανόηση εννοιών και φράσεων χρόνου από παιδιά ηλικίας 8 – 11 ετών», Παιδαγωγική Επιθεώρηση 22, 173 – 213.
www.ehow.com
www.teachervision.fen.com
www.superduperinc.com
